I. PNEC, wat ass dat?
Den Energie- a Klimaplang fir Lëtzebuerg (PNEC) ass e wichtegt Element vun der Klima- an Energiepolitik vum Grand-Duché. En ëmfaasst déi national Klima- an Energieziler bis 2023 souwéi Politicken a Moossnamen, mat deenen dës Ziler erreecht solle ginn.
D'Moossname betreffe folgend sechs Beräicher:
- Wunn- a Déngschleeschtungsgebaier
- Transport,
- Energie- a Veraarbechtendindustrie, Bausecteur,
- Landwirtschaft a Fierschterei,
- Offall- an Ofwaassertraitement,
- "UTCATF" (Utilisation des terres, du changement d'affectation des terres et de la foresterie - Landbenotzung, Flächebenotzungsännerung a Fierschterei) ("LULUCF " Land use, land-use change and forestry).
Den Energie- a Klimaplang fir Lëtzebuerg ass och ee strategescht Dokument, mat deem sech Lëtzebuerg aktiv fir de Klimaschutz an d'Energietransitioun, souwéi fir d'Entwécklung vun enger nohalteger Ekonomie asetzt. Dëst ass eng direkt Äntwert souwuel op d'Klima- wéi och op d'Energiekris.
De PNEC ass d'Resultat vun engem kooperativen Usaz tëschent de betraffene Ministèren a Verwaltungen, ënnert der Koordinatioun vum Ministère fir Ëmwelt, Klima an nohalteg Entwécklung an dem Ministère fir Energie a Landesplanung.
D'Ambitiounen a verstäerkte Moossnamen, déi am PNEC virgestallt ginn, baséieren och op de Resultater vu verschiddene Prozesser vun der Biergerconsultatioun an der institutioneller Zesummenaarbecht, déi an de leschte Joren duerchgefouert goufen.
D'Biergerinnen a Bierger, souwéi d'Wëssenschaftler hu sech fir méi éiergäizeg Ziler a Moossname fir Lëtzebuerg ausgeschwat, ënner anerem duerch:
- déi international Consultatioun "Luxembourg in Transition" (LIT), déi am Joer 2021 duerchgefouert gouf a sech mat der Landesplanung beschäftegt,
- de Klima-Biergerrot (KBR), organiséiert am Joer 2022,
- den Observatoire fir Klimapolitik (Observatoire de la politique climatique - OPC),
- d'Plattform fir Klimaschutz an Energietransitioun.
Doriwwer eraus huet vum 17. Abrëll bis zum 16. Mee 2023 eng ëffentlech Enquête stattfonnt, bei där Biergerinnen a Bierger Kommentaren a Virschléi zum Projet rareeche konnten.
II. D'Ziler vum PNEC
De PNEC leet déi national Klimaziler fir déi kommend Jore fest, déi mat den Ziler vun der Europäescher Unioun kompatibel sinn.
D'Tëschenziler bis 2030 hunn d'Zil:
- d'Zäregasemissiounen am Verglach zu 2005 ëm 55% ze reduzéieren, woubäi den EU-Emissiounshandelssystem an LULUCF net berécksiichtegt ginn,
- 35-37% vum Endverbrauch un erneierbaren Energien z'erreechen,
- d'Verbesserung vun der Energieeffizienz ëm 44%,
- Stäerkung vun den Ziler fir erneierbar Energien an Energieeffizienz (ambitionéierten Ausbau vu Wandkraaft, Solarenergie, Wäermepompelen an Elektromobilitéit)
Dat laangfristegt Zil ass d'Erreeche vun der Klimaneutralitéit, d'" Netto-Null-Emissiounen " zu Lëtzebuerg bis spéitstens 2050.
III. Déi vum PNEC definéiert Moossnamen
Den Energie- a Klimaplang fir Lëtzebuerg enthält souwuel verstäerkt, wéi och nei Moossnamen. De Plang ëmfaasst am Ganzen 197 verschidde Moossnamen, woubäi wärend der Revisioun e besonnesch Wäert op déi " fair Transitioun " geluecht gouf.
Dës Moossnamen ëmfaasse verschidden Aarte vun Instrumenter, sinn ënnerschiddlech wäit fortgeschratt, hunn ënnerschiddlech Ëmsetzungsdelaien an identifizéiere verschidden, responsabel Acteuren. Verschidde Moossnamen hunn sech als déi wichtegst an/oder innovatiivsten am Verglach zu der viregter Versioun vum Plang erwisen:
1. D'CO2-Steier
Säit 2021 gëtt op fossil Brennstoffer am Stroosseverkéier a fir d'Heizen eng CO2-Steier erhuewen, fir de Verbrauch ze bremsen an ze reduzéieren. D'Steier gouf ursprénglech op 20€/t CO2 festgeluecht an an de Joren 2022 an 2023 ëm jeeweils 5€/t CO2 erhéicht. Den Energie- a Klimaplang fir Lëtzebuerg proposéiert d'Weiderféierung vun dëser annueller Majoratioun vu 5€/t CO2.
D'Recettë vun dëser Steier ginn op fair Aart a Weis benotzt:
- fir d'Finanzéiere vu Klimaschutzmoossnamen an - Léisungen,
- fir d'Finanzéiere vu soziale Kompensatiounsmoossname fir Stéit mat nidderegem Akommes (Steierkredit fir Stéit mat nidderegem Akommes, Zoulag fir d'Liewensdeierecht (allocation de vie chère)),
- fir an d'Energietransitioun z'investéieren.
2. Déi kontinuéierlech Entwécklung vum "Klimapakt 2.0."
Well d'Gemengen e wichtege Partner bei der Ëmsetzung vu Klimaziler op lokalem Niveau sinn, encouragéiert a begleet de "Klimapakt 2.0. " d'Gemengen:
- hir Virbildfunktioun beim Klimaschutz an der Energietransitioun ze stäerken,
- zu den Efforte fir d'Upassung un de Klimawandel bäizedroen,
- eng effizient Gestioun vun de Ressourcen ze fërderen,
- nohalteg lokal a regional Investitioun ze stimuléieren.
3. De "phase-out" (progressiven Ausstig) aus dem fossillen Heizen
De "Phase-out " huet d'Zil d'Heizungen a Gebaier komplett ze dekarboniséieren. Dëst geschitt an enger éischter Phas op fräiwëlleger Basis mat der Ënnerstëtzung vu finanziellen Aiden a kollektive Léisunge wéi systematesch Renovatioune vu Quartieren an der Entwécklung vu dekarboniséierte Wäermenetzer.
Sollt sech de fräiwëllegen Usaz allerdéngs als ze lues oder net genuch erausstellen, ass nëmmen den Ersatz duerch Heizungsanlagen zoulässeg, déi zu mindestens 70% mat erneierbaren Energië bedriwwe ginn.
Et sief drop higewisen, datt d'" Phase-Out "-Reegelung keng Verflichtungen ëmfaasst, eng (fossil) Heizungsanlag z'ersetzen, wann dës nach anstänneg funktionéiert. D'"Phase-out "-Reegelung gëllt fir den Ersatz vun engem bestoenden Heizungskessel, dee net méi a Betrib ass oder laut de gëllene Virschrëften net méi zougelooss ass.
4. Déi national Entitéit zur Begleedung vun der energeetescher Renovatioun vun alle Wunngebaier mat niddereger Energieeffizienz
Fir d'Ënnerstëtzung vun der energeetescher Renovatioun fir all Wunngebaier mat niddereger Energieeffizienz auszewäiten, gëtt eng national Ariichtung zur Ënnerstëtzung vu Projete fir d'energeetesch Renovéierung, d'Dekarboniséierung an zur Installatioun vu Fotovoltaikanlagen a Wunngebaier geschaf.
D'Zil ass déi strukturéiert an ëmfaassend Ënnerstëtzung vu Proprietäre vu Wunngebaier mat niddereger Energieeffizienz bei der Identifizéierung vu Verbesserungspotential, der Planifikatioun an der Finanzéierung z'ënnerstëtzen.
5. De Klimabonus
Mam Klimabonusprogramm ginn d'Erriichtung an déi nohalteg energeetesch Sanéierung vu Wunngebaier, d'Installatioun vun techneschen Anlage fir d'Notzung vun erneierbaren Energiequellen a Wunngebaier an d'Energieberodung gefërdert.
D'Ännerungen ëmfaassen:
- eng vereinfacht Prozedur fir den Zougang zu Aiden, aschléisslech enger Vereinfachung an Digitaliséierung vun de Formulaire fir d'Demande,
- déi verstäerkte Promotioun vun ëmweltfrëndlechen Isolatiounsmaterialien,
- de weideren Encouragement vum Austausch vun alen, mat fossille Brennstoffer bedriwwen Heizungskesselen,
- d'Zoulässegkeet vu Loft-Waasser- a Loft-Waasser-Hybrid-Wäemepompelen a bestoende Gebaier,
- d'Promotioun vum Eegeverbrauch vu Photovoltaikanlagen duerch eng méi héich Subventioun an d'Abezéie vun enger Batterie an den eligibele Käschten,
- d'Zweckméissegkeet vu Virfinanzéierungsmechanismen.
6. D'Fërderung vun der Elektrifizéierung vum Automobilpark
An Hisiicht op d'Elektrifizéierung vum Automobilpark, gesäit de PNEC vir:
- d'Promotioun vum Netz vu private Luetstatiounen an der ëffentlecher Luetinfrastruktur,
- d'Aféiere vu Subventioune fir emissiounsfräi Gefierer,
- eng Strategie fir Dekarboniséierung vum Secteur,
- Optioune fir eng kuelestofffräi Strategie duerch den Asaz vu Biosprit, Elektromotorisatioun, erneierbarem Waasserstoff an IT- a KI-Optimiséierungen (Information Technology et Articial Intelligence).
7. De soziale Leasing
Aféierung vun engem soziale Leasing-System fir Elektroautoe mat laangfristege Leasing-Verträg, fir akommesschwaach Stéit bei der Elektrifizéierung hirer individuelle Mobilitéit z'ënnerstëtzen.
8. De Klimapakt fir Betriber (KPB)
De Klimapakt fir Betriber (KPB) ass e neit Instrument fir Entreprisë bei der Energietransitioun an dem Klimawandel ze begleeden an z'ënnerstëtzen. Et handelt sech ëm eng Plattform fir d'strateegesch Orientatioun, déi et erméiglecht, d'Projeten an d'Aktivitéite vun de verschiddenen Acteuren ze koordinéieren an openeen ofzestëmmen, souwéi bestëmmt nei Programmer ze geréieren.
De KBP riicht sech u kleng a Mëttelbetriber (PME), huet d'Zil Betriber dozou ze bréngen sech fräiwëlleg z'engagéieren an erméiglecht e laangfristege Monitoring vun hire Beméiunge fir d'Dekarboniséierung an Energietransitioun.
9. Déi national Strategie fir Waasserstoff
D'Strategie ëmfaasst siwe Schlësselmoossname fir d'Fërderung vun der Produktioun, den Import an d'Notzung vun erneierbarem Waasserstoff:
- d'Festleeë vun engem legalen, reglementaire a regulatoresche Kader op EU-Niveau,
- Zesummenaarbecht mat EU-Memberstaaten an Drëttstaaten,
- d'Identifizéierung vu Méiglechkeeten zu Lëtzebuerg am Beräich vun der Fuerschung an der Innovatioun,
- d'Sich no Modellprojeten, déi ënnersicht an ëmgesat solle ginn,
- D'Prioriséierung vu Moossname fir déi geziilt Dekarboniséierung duerch erneierbare Waasserstoff,
- d'Entwécklung vun Instrumenter fir e Marché fir erneierbare Waasserstoff,
- d'Ëmsetzung an d'kontinuéierlech Verbesserung.
E Comité de pilotage "Taskforce H2 Luxembourg" gouf ageriicht fir d'Strategie z'iwwerwaachen.
10. Beschleunegung vum Asaz vun der landwirtschaftlecher Berodung a Promotioun vun der "Agrarvoltaik"
Am Landwirtschaftssecteur gëtt nieft der weiderer Entwécklung a Beschleunegung vum Asaz vun der landwirtschaftlecher Berodung och d'Fërderung vun der "Agrarvoltaik" ugestrieft, d.h. d'Kombinatioun vun der landwirtschaftlecher Produktioun an Energieproduktioun op Basis vun der Photovoltaik.
11. Verschäerfung vun den Ziler fir d'Nettoopnam vun Zäregaser an d'Aféierung vun engem Hëllefsregimm "Klimabonus Bësch"
Well d'Bëscher ee grousst Potential fir d'Späichere vu natierlechem Kuelestoff hunn, ginn d'Ziler fir d'Nettoopnam vun Zäregaser am LULUCF-Secteur verschäerft.
Doriwwer eraus gëtt een Hëllefsregimm fir d'nohalteg Gestioun vu Privatbëscher "Klimabonus Bësch" ageriicht.